Cảng hàng không quốc tế Long Thành đang triển khai giai đoạn 1, hầu hết người dân đã bàn giao mặt bằng để chủ đầu tư thực hiện dự án. Tuy nhiên, đến nay giữa đại công trường còn một số rất ít hộ dân vẫn quyết bám trụ ở lại yêu cầu được giải quyết thỏa đáng hơn về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Những căn nhà chơi vơi giữa đại công trường bụi đỏ
Năm 2021, dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành được khởi công xây dựng giai đoạn 1 trên phạm vi 2.500 ha trong tổng hơn 5.000 ha toàn dự án. Đến nay diện tích mặt bằng được người dân bàn giao gần hết. Tuy nhiên, ngay vùng lõi của đại công trường hàng ngàn hecta rộng mênh mông này vẫn còn khoảng chục hộ dân vẫn cố gắng trụ lại vì chưa được giải quyết vướng mắc về bồi thường.
Đứng từ xa quan sát, công trường dự án sân bay Long Thành chỉ có một màu đỏ của đất. Nhìn xa rất khó để nhận biết dưới gốc cây cổ thụ là một căn nhà cấp 4, nằm lọt thỏm giữa lớp đất san lấp của dự án. Đó là căn nhà của con gái ông Ngô Quang Hạnh (63 tuổi). Con gái ông Hạnh chưa đồng ý bàn giao mặt bằng vì cho rằng chính quyền chưa giải quyết việc bồi thường thỏa đáng.
Theo ông Hạnh, hiện căn nhà này không có điện thắp sáng và không nước sinh hoạt. Không thể sống nổi giữa “sa mạc” đất cát và bụi đỏ, con gái ông Hạnh đã chuyển sang khu Bình Sơn ở trọ để đi làm. Ông Hạnh thay con ở lại vùng dự án để giữ nhà nguyên vẹn và chờ cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai có hướng giải quyết.
“Đây là căn nhà của con gái tôi nhưng chính quyền cho rằng không đủ điều kiện được cấp hộ phụ trong việc bốc thăm phần đất tái định cư. Tôi chỉ ước con gái được giải quyết thỏa đáng bồi thường thì sẽ đi ngay chứ ai muốn sống những ngày tháng như vậy? Gia đình tôi luôn ủng hộ chủ trương của Nhà nước nhưng cũng mong chính quyền địa phương giải quyết thấu đáo” - ông Hạnh nói.
Tương tự trường hợp này là căn nhà cấp 4 của bà Đỗ Thị Yến. Trước đây, nhà bà Yến chung vách với hai căn nhà của người em trai. Em trai bà Yến đã được bồi thường và dọn tới khu tái định cư của dự án xây nhà ở. Chưa đồng tình với chính sách tái định cư, bà Yến tiếp tục ở lại căn nhà của mình và có đơn đề nghị được giải quyết tái định cư hộ phụ.
Ngay bên mép khu vực san lấp phía diện tích khu vực thu hồi giai đoạn 2 của dự án là căn nhà khoảng 20 m2 bằng tôn của ông Lê Minh Quang. Ông này cho biết cuộc sống gặp nhiều khó khăn, bụi bẩn do công trình bao quanh, đường sá xuống cấp. May mắn là còn điện, nước sinh hoạt. Hằng ngày, ông đi làm thuê làm mướn để kiếm thu nhập sinh sống.
Lý do ông Quang cho biết vẫn cố nán sống vật vờ trong đại công trường dự án sân bay vì chưa biết phải đi về đâu. Ông vẫn đang chờ chính quyền giải quyết 1.500 m2 đất nông nghiệp, 300 m2 đất thổ cư của gia đình. Ông đã nhận tiền bồi thường đất nhưng do không có nhà, chưa được giải quyết một suất tái định cư đối với thửa đất bị thu hồi đứng tên ông.
Ông Ngô Quang Hạnh chỉ vào căn nhà con gái trong đại công trường dự án sân bay Long Thành. Ảnh: VŨ HỘI
Cách nhà ông Quang không xa là căn nhà của gia đình bà Hoàng Thị Thúy vẫn chưa bàn giao mặt bằng. Bà Hoàng Thị Thúy cho biết đang sống qua ngày cùng mẹ già và chồng đang bệnh nặng để chờ được giải quyết bồi thường 300 m2 đất thổ cư.
Trường hợp của bà Thúy đã được huyện Long Thành phê duyệt tái định cư, theo đó bà Thúy được bốc thăm vào lô nhà vườn theo nguyện vọng gia đình diện tích từ 250 m2. Tuy nhiên, huyện gửi thông báo năm lần nhưng gia đình vẫn chưa chịu bốc thăm để di dời.
“Chúng tôi vẫn chưa thể rời đi vì phần đất 300 m2 đất thổ cư từ đời mẹ để lại. Hiện nay chính quyền giải quyết không đủ phần đất thổ cư với lý do địa chính kê khai sai vị trí đất” - bà Thúy nói.
Tiếp tục vận động người dân, nếu không được sẽ cưỡng chế
Theo báo cáo mới nhất của chính quyền tỉnh Đồng Nai, đến nay diện tích đất được Chính phủ yêu cầu phải bàn giao để xây sân bay Long Thành giai đoạn 1 vẫn chưa xong. Hiện còn bảy hộ với khoảng 4.000 m2 đất đang hoàn thiện các thủ tục để phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Tại khu vực này, diện tích chưa bàn giao cho Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV - chủ đầu tư) là khoảng 22 ha. Đối với khu vực 722 ha, diện tích chưa bàn giao cho ACV là hơn 33 ha.
Giải thích lý do các hộ dân chưa di dời, một lãnh đạo xã UBND xã Bình Sơn cho biết trên cơ sở kiến nghị những vướng mắc của người dân, chính quyền địa phương đã giải thích kỹ nhưng các hộ dân trên vẫn không đồng thuận phương án bồi thường, tái định cư đã duyệt.
“Cơ quan chức năng đã nhiều lần vận động người dân nhưng yêu cầu của các hộ dân là không chính đáng nên không thể giải quyết theo nguyện vọng của họ” - vị này nói.
Một vài hộ dân có đề nghị phải được bốc thăm chỉ định lô đất vườn có diện tích 300 m2 (như trường hợp của bà Thúy). Lãnh đạo xã Bình Sơn cho rằng điều này không phù hợp vì theo phương án tái định cư, tất cả người dân đều phải bốc thăm như nhau.
Trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM, ông Lê Văn Tiếp, Chủ tịch UBND huyện Long Thành, cho biết giai đoạn 1 sân bay Long Thành (rộng 2.532 ha) đến nay đã bàn giao 97%. Chỉ còn một số ít hộ chưa di dời.
“Huyện sẽ tiếp tục vận động người dân bàn giao mặt bằng để đơn vị thi công, đồng thời hỗ trợ đầy đủ các chính sách theo quy định pháp luật. Cùng với việc tiếp tục vận động, chính quyền sẽ củng cố hồ sơ, nếu người dân không đồng ý di dời thì xem xét cưỡng chế” - ông Tiếp nói thêm.
Theo Vũ Hội (Pháp luật TPHCM)